Minder ziekteverzuim tijdens corona: wat zegt dat eigenlijk?

De coronacrisis heeft grote impact gehad op de manier waarop we werken. Ook nu het niet langer verplicht is, blijven veel mensen vaker thuiswerken dan vóór de pandemie. De verzuimcijfers van Visma Nmbrs, gebaseerd op data van meer dan 1,1 miljoen werknemers, laten zien dat door al dat thuiswerken het ziekteverzuim de afgelopen anderhalf jaar flink is afgenomen. Maar wat zeggen die cijfers eigenlijk? En wat kunnen zowel werkgevers als werknemers ervan leren? We gingen in gesprek met Rianneke van der Kooi, operationeel directeur bij &niped, het instituut voor preventie, en de organisatie achter de Persoonlijke Gezondheidscheck.

Laten we beginnen met de cijfers. Volgens onze gegevens laten deze zien dat het ziekteverzuim in 2020 8.8% hoger was dan in 2019. Niet direct een verrassing, maar opvallend hierbij is dat mensen zich vooral minder ziek hebben gemeld. De verhoudingen binnen het verzuim namen wel een wending. Hierin zagen we dat het gemiddeld aantal ziektedagen van een ziekmelding toenam, waarbij het aantal ééndaagse ziekmeldingen juist daalde met 17%. De stijging in 2020 lijkt met name veroorzaakt door de eerste golf van de coronapandemie in maart van dat jaar. 

Data van gezonde mensen

Waar Visma Nmbrs beschikt over de payroll & HR data van werkend Nederland, beschikt &niped over de gezondheidsdata van meer dan 360.000 personen. Dat het hier om veelal gezonde mensen gaat, maakt de data extra interessant voor onderzoek, weet Rianneke. “De gezondheidsdata waarover artsen beschikken, ontstaat meestal pas als iemand iets mankeert. Bij veel van onze data ligt dat anders, waardoor je er veel uit kan leren. Bijvoorbeeld over wat wel en niet werkt op het gebied van preventie en welke factoren van invloed zijn op verzuim en productiviteit. Op basis daarvan kunnen we goede voorspellingen doen en organisaties advies op maat geven.”

” Wij zien dat er slechts een paar gezondheidsfactoren tijdens de coronacrisis zijn verslechterd. Dit gaat om gewicht en cholesterol.  De andere gezondheidsfactoren die we uitvragen, zijn voor een groot deel verbeterd.” Denk hierbij aan werk gerelateerde stress, maar ook andere zaken die een negatieve impact op je gezondheid hebben zoals  ongewenst gedrag en agressiviteit.

17 procent minder ééndaagse geregistreerde ziekmeldingen in Nmbrs vergeleken met 2019 is een groot verschil, maar wat zegt het nog meer? De data van Nmbrs in combinatie met de gezondheidsdata van &niped maakt het mogelijk om dieper in te gaan op de daling van het verzuim zoals de cijfers van Nmbrs dat laten zien. Rianneke: “Wij zien dat er slechts een paar gezondheidsfactoren tijdens de coronacrisis zijn verslechterd. Dit gaat om gewicht en cholesterol. Dat sluit aan bij het beeld van de coronakilo’s waar je vaak over hoort.

Gezondheid gaat verder dan coronakilo's

De andere gezondheidsfactoren die &niped uitvraagt, zijn voor een groot deel verbeterd.” Het gaat dan bijvoorbeeld om aan werk gerelateerde stress, maar ook andere zaken die een negatieve impact op je gezondheid hebben als ongewenst gedrag en agressiviteit. “In de data van &niped is een significante correlatie zichtbaar tussen het afnemen van deze factoren en de daling van verzuim. Thuis of hybride werken lijkt daarmee letterlijk een gezonde ontwikkeling”, zo concludeert Rianneke. De cijfers van Nmbrs bevestigen dit: het totaal aantal in Nmbrs geregistreerde ziektemeldingen per jaar nam in 2021 flink af. Visma Nmbrs, dat meer dan één miljoen werknemers in Nederland bedient, registreerde in de eerste zes maanden van 2019 nog meer dan dan 22.0000 ziektemeldingen. In 2020 daalde dit naar ruim 18.000.

Verplicht thuiswerken

De cijfers van beide partijen leggen nog maar eens extra bloot welke factoren er in de werkomgeving kunnen bestaan die slecht zijn voor de gezondheid. “Van stress tot ongewenst gedrag of agressiviteit, is het natuurlijk bekend dat dit niet goed voor werknemers is. Maar nu de cijfers laten zien dat deze factoren ook echt afnemen als je mensen thuis laat werken, is dat zeker een signaal: hier moeten werkgevers mee aan de slag als iedereen weer meer op kantoor gaat werken.”

“Om erachter te komen welke gezondheidsfactoren in jouw organisatie onder druk staan en welke preventiemaatregelen vervolgens werken, heb je inzichten nodig.”

Toegenomen bewustzijn

Cijfers van &niped laten zien dat vier op de tien ondervraagden zich meer bewust is van de eigen gezondheid is dan voor de komst van het coronavirus het geval was. Rianneke hoopt dat dit toegenomen bewustzijn ervoor zorgt dat mensen wat vaker preventief stilstaan bij hoe ze zich voelen, zowel fysiek als mentaal. “Dat zou mooi zijn. Als je een of twee keer per jaar voor controle naar de tandarts gaat, waarom zou je dan ook niet eens in de zoveel tijd een gezondheidscheck op het grotere plaatje doen?”